Cuốn sách của nỗi băn khoăn

Published:

Có một dịp tình cờ tôi may mắn gặp được một câu trích dẫn như sau:

In order to understand, I destroyed myself.

Để hiểu, tôi huỷ hoại mình.

Câu nói tuy ngắn gọn nhưng lại tương đối sâu sắc và thú vị, điều này thúc giục tôi tìm hiểu về tác giả của nó - Fernando Pessoa, có lẽ là một cái tên không quá phổ biến nhưng đã mang lại những màu sắc mới lạ cho tư duy khiến nhiều người trong chúng ta phải suy ngẫm. Và dưới đây là tập hợp một số diễn ngôn nổi bật trong cuốn sách nổi tiếng bậc nhất của ông - The Book of Disquiet.

We never love anyone. What we love is the idea we have of someone. It’s our own concept—our own selves—that we love.

Ta không bao giờ yêu ai cả. Thứ ta yêu là những gì mình nghĩ về họ. Đó là ý niệm riêng của ta – bản thân ta – những thứ ta yêu.

Điều này đúng trong tất cả mọi thể loại tình yêu. Trong một cuộc tình xác thịt, ta tìm kiếm dục vọng của mình thông qua một cơ thể khác. Trong một cuộc tình vô tính, ta tìm kiếm dục vọng của mình thông qua một lý tưởng khác. Những kẻ thủ dâm có thể đáng khinh, nhưng trên thực tế, họ là biểu hiện lý luận hoàn hảo của một người tình. Họ là những người duy nhất không giả vờ hay tự lừa dối mình.


Anh không mơ sở hữu em.

Làm thế thì ích gì?

Làm thế chẳng khác nào hiện thực giấc mơ của anh với vụ lợi của kẻ tầm thường.

Sở hữu thân xác là thứ tầm thường đến tột cùng. Có lẽ rằng, mơ ước sở hữu thân xác, nếu điều đó là có thể, còn tồi tệ hơn; điều đó có nghĩa là mơ ước bản thân trở nên tầm thường - nỗi kinh hoàng tột độ.

Và vì chúng ta quyết định không sinh đẻ, hãy để chúng ta cùng giữ tấm thân trinh bạch, vì không còn gì thấp hèn và đê tiện hơn việc chối bỏ tất cả sức sinh sôi trong Tự nhiên mà vẫn hèn hạ bám víu bất cứ thứ gì khiến chúng ta vui thích từ những điều chúng ta chối bỏ.

Không có sự cao quý nửa vời.

Hãy để chúng ta trinh bạch như những bờ môi đã chết, thuần khiết như những thân thể mộng mơ, và an phận trở thành đôi môi và thân xác này như những bà xơ bé nhỏ điên dại…


Tôi thấy thương thay cho những người mơ ước những điều thực tế, những thứ chính đáng và những gì trong tầm với hơn là người mơ mộng những thứ viển vông và khác thường. Những người mang giấc mộng lớn hay kẻ điên tin vào giấc mơ của mình đều hạnh phúc, hoặc những ai chỉ mơ mộng đơn thuần, vì đối với họ mơ mộng là âm nhạc cho tâm hồn, một niềm an ủi vô nghĩa. Nhưng những ai mơ về điều thực tế rất có khả năng sẽ phải trải qua nỗi thất vọng thực sự. Có thể tôi không thực sự cảm thấy lòng mình nặng trĩu khi không thể trở thành Hoàng đế La Mã, nhưng có thể tôi sẽ buồn nếu không thể nói chuyện với cô thợ may hàng sáng khoảng 9h xuất hiện ở góc phải cửa sổ phòng tôi. Ước mơ hứa hẹn với chúng ta điều không thể đã ngăn chúng ta hiện thực hóa nó, nhưng ước mơ hứa hẹn với chúng ta điều có thể can thiệp vào cuộc sống thực và đặt quyền quyết định vào tay cuộc sống. Giấc mộng viển vông có đời sống riêng và biệt lập, ước mơ thực tế phải phụ thuộc vào những bất định có thể xảy ra.

Đó là lý do vì sao tôi yêu những phong cảnh bất khả và những bình nguyên rộng mở trống rỗng nơi tôi sẽ không bao giờ chạm tới. Những thời đại lịch sử đã qua cũng thật diệu kỳ vì tôi sẽ không bao giờ có cơ hội là một phần của chúng. Tôi ngủ khi mơ về những thứ không tồn tại, tôi sẽ tỉnh giấc khi mơ về thứ có thật.


Tôi là ngoại ô của một thành phố không tồn tại, là lời bình luận dài dằng dặc về một cuốn sách chưa bao giờ được viết. Tôi không là ai, hoàn toàn không là ai. Tôi không biết thế nào là rung cảm, thế nào là nghĩ, thế nào là muốn. Tôi là nhân vật của một tiểu thuyết chưa viết, thoáng qua trong không khí, tan biến như chưa từng tồn tại, giữa những mơ ước của ai đó chẳng biết làm cách nào để hoàn thiện tôi.


“My past is everything I failed to be.”

“I’d woken up early, and I took a long time getting ready to exist.”

“I’ve always rejected being understood. To be understood is to prostitute oneself. I prefer to be taken seriously for what I’m not, remaining humanly unknown, with naturalness and all due respect”

“Life is an experimental journey undertaken involuntarily. It is a journey of the spirit through the material world and, since it is the spirit that travels, it is the spirit that is experienced. That is why there exist contemplative souls who have lived more intensely, more widely, more tumultuously than others who have lived their lives purely externally.”

“To know nothing about yourself is to live. To know yourself badly is to think.”

― Fernando Pessoa, The Book of Disquiet

Một số trích dẫn khác:

“All I’ve ever done is dream. That, and only that, has been the meaning of my existence. The only thing I’ve ever really cared about is my inner scenario. My greatest griefs fade to nothing the moment I open the window onto my daydreams and lose myself in watching.”

“I never tried to be anything other than a dreamer. I never paid any attention to people who told me to go out and live. I belonged always to whatever was far from me and to whatever I could never be. To me, anything that was not mine, however base, always seemed full of poetry. The only thing I ever loved was pure nothingness.”

“The inventor of the mirror poisoned the human heart.”

Wise is he who enjoys the show offered by the world.

“Everything interests me, but nothing holds me.”

Tham khảo: